به نقل از «ایسنا»

باید به همزیستی با سیلاب برسیم

تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۶۲۱۹۱

ایسنا/البرز عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: در کشور هلند " خانه ای برای رود " به عنوان سیاست جدید سیلاب اعلام شده است که نمایانگر تغییر رویکرد از " مقاومت در برابر سیلاب" به "همزیستی با سیلاب" است.

به گزارش ایسنا، دکتر علیرضا مقدم نیا در خصوص سیل‌های اخیر اظهار کرد: به واسطه تغییر اقلیم، تغییر کاربری و پوشش اراضی، افزایش سطوح نفوذ ناپذیر و توسعه مناطق مسکونی شهری و روستایی در حریم رودخانه ها و مسیل‌ها، ریسک سیلاب و خسارات ناشی از آن در طی دهه‌های اخیر به طور پیوسته در حال افزایش است و این امر، ضرورت یادگیری از رویدادهای سیلاب گذشته را برجسته می نماید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 وی افزود: لذا درک و فهم بهتر از علل اصلی وقوع سیلاب و اثرات آن بر روی جامعه و مفهوم ریسک، می تواند منجر به پیشگیری و کاهش مؤثر خسارات سیل مبتنی بر مدیریت ریسک سیلاب گردد.

دکتر مقدم نیا اظهار کرد: پیشران‌های اصلی ریسک سیلاب به چهار پیشران تغییر اجتماعی (افزایش جمعیت، شهرسازی و توسعه شهری)، فرآیندهای فیزیکی (تغییرکاربری زمین)، توسعه اقتصادی(زیرساخت ها، کشاورزی فشرده)، تغییر اقلیم (فزایش بارشهای شدید و مونسون) تقسیم بندی می‌شوند.

 دانشیار هیدرولوژی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با بیان اینکه توسعه و ساخت و سازها در حوزه های آبخیز شهری و روستایی در آینده باید منطبق بر اصول آمایش سرزمین باشد، تصریح کرد: تجربیات جهانی نشان می‌دهد آمایش سرزمین نقش مهمی در مدیریت ریسک سیلاب دارد.

وی بیان کرد: موضوع مهم دیگر اطلاع رسانی ریسک سیلاب یا به عبارت دیگر، اصلاح گویش درباره دوره برگشت رخداد سیلاب است. توصیه مکرر این است که به جای دوره بازگشت برای هر رخداد سیلاب، ریسک سیلاب بر حسب احتمال به کار گرفته شود. 

مقدم نیا ادامه داد: بنابراین، به جای "یک رویداد یک مرتبه در ۱۰۰ سال"، باید بیان کنیم که رویداد دارای یک احتمال وقوع یک درصد در هر سال است، زیرا استفاده از واژه های سیلاب ۱۰۰ ساله یا سیلاب ۵۰۰ ساله برای اطلاع رسانی ریسک کافی نیست. اکثر اوقات، مردم تصور می کنند که اگر آنها از سیل ۱۰۰ ساله جان سالم به در برده اند، آنها در زمان حیات خود یک رخداد سیل ۱۰۰ ساله دیگر را نخواهند دید.

عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران در بخش دیگری با اشاره به اجرای برنامه "خانه ای برای رود" در کشورهای مختلف، خاطرنشان کرد: این برنامه در بسیاری از کشورهای اروپایی نظیر بلژیک، انگلستان، آلمان، سوئیس، مجارستان و هلند توسعه داده شده، به طوری که در کشور هلند " خانه ای برای رود " به عنوان سیاست جدید سیلاب کشور هلند اعلام گردید که نمایانگر تغییر رویکرد از " مقاومت در برابر سیلاب" به "همزیستی با سیلاب" است.

عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران ادامه داد: بر اساس مدیریت جامع حوزه آبخیز، کنترل سیلاب در منشاء می تواند خسارات سیلاب را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

دکتر مقدم نیا تقویت شبکه های پایش آب شناسی و آب و هواشناسی، توسعه سامانه هشدار زودهنگام سیلاب، بازبینی و تطبیق سیاست های بهره برداری از زیر ساخت های هیدرولیکی، بازبینی ظرفیت هیدرولیکی مقاطع عرضی رودخانه در محل پل ها و سایر سازه های زهکشی، بازبینی آسیب پذیری زیر ساخت های شهری (تامین آب، فاضلاب، تصفیه آب و ...)، تعیین آسیب پذیری مناطق مسکونی غیر استاندارد در مواجهه با سیلاب ها، بررسی وضعیت کنونی نهرها و رودخانه های طبیعی با توجه به موانع و تصرفات، تهیه اطلس ریسک سیلاب، پروژه های مهار سیلاب، توسعه معیار های آب شناسی و توجه به آن در اجرای طرح های توسعه شهری، توسعه طرح های آبخیزداری، احیای جنگل و پروژه های حفاظت آب و خاک و.... از جمله اقدامات مقابله با وقوع خسارات ناشی از سیلاب های آتی دانست.

مقدم نیا اظهار کرد: درک و فهم محدودمان از پویایی مکانی و زمانی سیلاب ها، خصوصاً تند سیلاب های بالقوه، ضرورت تهیه اطلس ریسک سیلاب را بیش از پیش آشکار می نماید. همچنین سیاست‌ها و برنامه های آگاهی عمومی، مشارکت رسانه ها در مخابره ریسک و اطلاع رسانی نقش حائز اهمیتی در کاهش تلفات جانی و خسارات اقتصادی دارد.

 وی تصریح کرد: مسئله مهم دیگر که جا دارد بدان اشاره کنم، کاربست رویکرد نظام مند کالبدسنجی سیلاب است که بر تحلیل اندرکنش عوامل ریسک، در معرض قرارگیری، آسیب پذیری و تاب آوری و شناسایی پیشران‌های اصلی ریسک متمرکز است. این رویکرد امکان بازسازی رویداد به منظور تعیین آنچه واقعاً اتفاق افتاده است، چه عواملی نقش داشته اند، چه قصوری صورت گرفته است، کنشگران اصلی که مستحق سرزنش هستند چه کسانی بوده اند و نظایر آن را فراهم می کند.

عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران گفت: رویکرد کالبدسنجی سیلاب ارائه گردیده توسط محققان علوم و مهندسی هیدرولوژی و منابع آب به نام های رامیز و هِرِرا در سال (۲۰۱۶)، دارای پنج بخش است و هر بخش شامل چندین مرحله با هدف مستندسازی و شفاف سازی وقایع رخ داده است، همانطوری که در شکل نشان داده می شود.

وی افزود: برخی از اقدامات شامل یک تحلیل دقیق علمی است، در حالی که برخی دیگر از اقدامات نیازمند ایجاد سامانه اطلاعات جغرافیایی و یا حتی اجرای یک مدل شبیه سازی عددی است. 

مقدم نیا خاطرنشان کرد: ضمن اینکه برخی مراحل شامل کارهای میدانی به منظور تعیین نحوه عملکرد سیستمها، برنامه‌های عملیاتی، روش مدیریتی وضعیت اضطراری و یا حتی چگونگی تاب آوری جمعیت در مواجهه با رویداد می باشد. همچنین کالبدسنجی سیلاب در پی تلفیق جنبه های جغرافیایی، هیدرولوژیکی، هیدرولیکی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به منظور شناسایی محرکهای اصلی موثر برای کاهش اثرات سیلاب است.

دانشیار هیدرولوژی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران متذکر شد: از جمله راهکارهای موثر برای به حداقل رساندن تلفات جانی و خسارات ناشی از سیلاب‌ها در سطح کشور، می توان به مواردی همچون توجه ویژه مسئولان سطح عالی کشور به مدیریت جامع حوزه آبخیز و مدیریت ریسک سیلاب، افزایش سطح آگاهی و دانش جامعه در باره سیلاب و مفهوم ریسک سیلاب‌ و توجه نظام آموزشی کشور بدان در رده های سنی مختلف به ویژه خردسالان و سالمندان، راه اندازی سامانه هشدار سیل کاربرپسند و به سهولت در دسترس برای عموم مردم، به کارگیری گوشی تلفن هوشمند برای هشدار به کاربران به منظور دوری جستن از حریم رودخانه ها و مسیل ها و محدوده های سیلگیر، قانونگذاری در خصوص ضوابط ساخت و ساز در مناطق شهری و روستایی در معرض سیل، به هنگام سازی سامانه های هشدار سیل در واکنش نسبت به تغییر اقلیم و رخداد سیل اشاره کرد.

انتهای پیام 

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی ریسک سیلاب رخداد سیل سیلاب ها مقدم نیا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۶۲۱۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرورت بروزرسانی تجهیزات منابع طبیعی

انشاالله کولانی مدیرکل منابع طبیعی استان کرمانشاه در نشست ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان که در استانداری برگزار شد شد: این اداره کل براساس وظایفی که دارد اقدام به کنترل سیل در سطح ۱۴ شهرستان استان کرده که مؤثرترین آن مهار سیلاب در ضلع شمالی شهر کرمانشاه بود.

وی با اشاره به ضرورت رفع نیاز‌ها و امکانات حریق عنوان کرد: با توجه به صعب‌العبور بودن و فرسوده بودن امکانات و تجهیزات اطفای حریق درخواست به روزرسانی تجهیزات را داریم.

کولانی با تأکید بر مردمی‌سازی و هماهنگی بین دستگاه‌ها در اطفای حریق گفت: در بخش‌هایی از شهرستان دالاهو طی یک ساعت ۷۴۰ نفر از مردم به صورت خودجوش برای اطفای حریق به کمک آمدند و حریقی که ۷۲ ساعت طول می‌کشید با همراهی مردم به حداقل رسید.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه با بیان اینکه بیماری لورانتوس گریبانگیر جنگل‌های سراسر کشور به ویژه جنگل‌های زاگرس است افزود: این آفت بیشتر در فصل خشکسالی درختان را مبتلا می‌کند و درخواست داریم مبارزه با این آفت به صورت ملی دیده شود در غیر این صورت در سال‌های آینده این جنگل‌ها را از دست خواهیم داد.

وی با بیان اینکه در چند سال اخیر حدود ۶۲۰ هزار هکتار طرح آبخیزداری اجرا شده است عنوان کرد: سهمیه و تعهد استان در زمینه کشت یک میلیارد نهال طی چهار سال حدود سه میلیون اصله نهال بوده که انجام شده، اما تعهد ملی ۳۶ میلیون نهال بوده که در صورت تأمین اعتبار ملی انجام می‌شود.

کولانی با اشاره به اینکه ظرفیت نهالستان‌های استان دو میلیون و ۳۰۰ هزار اصله نهال است، اما سه میلیون اصله نهال تولید و کشت شده است گفت: ۶۰۰ هکتار از نهال‌های کشت شده مثمر و مابقی کشت اقتصادی است که برای تولید چوب مورد استفاده قرار می‌گیرد .

باشگاه خبرنگاران جوان کرمانشاه کرمانشاه